Α. Η αγροτική πολιτική στα πριν από την οικονομική κρίση χρόνια

Η αγροτική πολιτική της χώρας όπως και οι πολιτικές σε άλλους τομείς της οικονομίας μας, μεταπολεμικά χαράχτηκε χωρίς σοβαρή μελέτη και οράματα για καινοτομίες που θα οδηγούσαν σε μια βελτιωτική αναπτυξιακή πορεία. Η πλούσια ξένη οικονομική βοήθεια στα χρόνια αυτά αφέθηκε στο έλεος άσχετων ζημιο-γόνων συμφερόντων και κατασπαταλήθηκε. Το «Σχέδιο Marshal», για τη μετα-πολεμική ανοικοδόμηση και ανάπτυξη της χώρας, μια γενναία βοήθεια, δυστυχώς αναλώθηκε πιο πολύ σε αντιπαραγωγικά έργα ανάπτυξης και μάλιστα στα μεγάλα αστικά κέντρα κι όχι στην περιφέρεια. Τεράστια επενδυτικά κονδύλια, αντί να διατεθούν εξορθολογημένα για ουσιαστικά παραγωγικά έργα στις διάφορες περιοχές της χώρας, διοχετεύθηκαν στα μεγάλα αστικά κέντρα, διόγκωσαν το κύμα της αστυφιλίας και τελικά σε μεγάλα ποσοστά («χάρη» και στο ελληνικής έμπνευσης εύρημα του «συστήματος της αντιπαροχής»), διατέθηκαν για οικοδό-μηση πολυκατοικιών. Η περιφέρεια ερημώθηκε, η καλλιέργεια της γης εγκατα-λείφθηκε, η αγροτική οικονομία συρρικνώθηκε.
Την ίδια και χειρότερη τύχη είχαν και οι ειδικές για την αγροτική ανάπτυξη ε-πιχορηγήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Ελληνικό Κράτος εδώ και 10ετίες έπαιρνε από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, όπως και τα λοιπά μέλη της, το δικό του μερίδιο επιχορηγήσεων για βελτιώσεις (ή και αποζημιώσεις) των αγροτικών εκμε-ταλλεύσεων της χώρας. Τα ποσά ήταν αρκετά πλουσιοπάροχα και αν διαθέτονταν για τον προορισμό τους, δηλαδή για έγγειες βελτιώσεις, αξιόλογες καλλιέργειες και άρτια οργάνωση της διάθεσης των προϊόντων, δε θα ερημωνόταν η ύπαιθρος χώρα και δε θα εκμηδενιζόταν η αγροτική παραγωγή της. Το 1981, πριν ακόμα από την εισροή στη χώρα των επιχορηγήσεων της ΕΟΚ, το εμπορικό ισοζύγιο εισαγωγών-εξαγωγών αγροτικών προϊόντων της χώρας μας κατέγραφε πλεόνασμα πάνω από 38 εκατομμύρια ευρώ. Χρόνο το χρόνο μειούμενο (παρά τον πακτωλό των επιχορηγήσεων), αντί να αυξάνεται, το 2008 κατέληξε σε έλ-λειμμα πάνω από 3 δισεκατομμύρια ευρώ (εφημερ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 26-8-20012). Το πώς τα καταφέραμε έτσι είναι πια γνωστό:
Οι επιχορηγήσεις αυτές δεν κατέληγαν σε μέτρα βελτίωσης των αγροτικών εκμεταλλεύσεων που ήταν ο προορισμός τους. Σχεδόν κατά κανόνα, μάλιστα με ψευδείς διογκώσεις των επιδοτούμενων εκτάσεων, καλλιεργειών ή ζημιών (με την ανοχή ή και τη σύμπραξη των τοπικών αρχών, ακόμα και των τοπικών βουλευ-των), διαθέτονταν για άλλους σκοπούς, όπως για αγορά διαμερισμάτων και σε μεγάλη έκταση για αγαθά ευημερίας (πολυτελή αυτοκίνητα, πλούσιους εξοπλι-σμούς των σπιτιών κ.τ.ό.). Οι νέοι αγρότες, εξάλλου, λίγο λίγο αποστασιοποιήθη-καν από την άμεση φροντίδα της γης. Έχοντας την οικονομική άνεση των επιχο-ρηγήσεων, προσλάμβαναν με φτηνό μεροκάματο μετανάστες για το σκοπό αυτό. Οι ίδιοι έγιναν καφενόβιοι και συχνά, για να «ξεδίνουν», ξενύχτηδες στα «σκυλά-δικα». Δεν ήταν σπάνιο σε μερικές περιοχές να μη μαζεύουν καν την παραγωγή, όπως πορτοκάλια, βερύκοκκα, βαμβάκι κ.ά. (η οποία, άλλωστε, εγκαταλειμμένη, δεν ήταν πια και αξιόλογη) και αρκούνταν στις αποζημιώσεις. Μερικοί τυχεροί, χάρη στο πελατειακό πολιτικό μας σύστημα, σέρνοντας μαζί τους και μερικούς ψηφοφόρους για τον προστάτη βουλευτή, κέρδιζαν και έναν διορισμό στο «αστείρευτο από κενές θέσεις» δημόσιο! Το αποτέλεσμα είναι η ανεπαρκής, για τις ανάγκες της χώρας, παραγωγή ακόμα και κοινών αγροτικών προϊόντων, που παράγονταν άλλοτε άφθονα στη γη μας, και η εισαγωγή τους από το εξωτερικό (όπως, για παράδειγμα, πατάτες από την Τουρκία, άλλα κηπευτικά και φρούτα από τις γύρω μας χώρες, μήλα ακόμα και από τη μακρινή Χιλή!). Και από εξαγω-γές ολοένα και λιγότερες.
Με τέτοιες προκοπές και με καταχρήσεις σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής και της οικονομίας της χώρας, φτάσαμε στο τεράστιο γενικό έλλειμμα, στα θαλασσοδάνεια, στο υπέρογκο δημόσιο χρέος και ουσιαστικά στη χρεοκοπία!.
Όπως είναι γνωστό, οι αποδοχές των εργαζομένων και συνταξιούχων περι-κόπηκαν στο μισό. Χρήμα δεν κυκλοφορεί και χιλιάδες επιχειρήσεις, υπερχρεω-μένες, αναγκάστηκαν να διακόψουν τη λειτουργία τους. Και το κακό συνεχίζεται. Ο αριθμός των ανέργων της χώρας προσεγγίζει το ένα και μισό εκατομμύριο. Στους νέους ιδίως ανέρχεται στο ποσοστό 57%. Γι’αυτό, οι νέοι, -εκείνοι μάλιστα που έχουν αυξημένα επαγγελματικά προσόντα- κατά χιλιάδες εγκατέλειψαν και συνεχίζουν να εγκαταλείπουν τη χώρα και μεταναστεύουν στο εξωτερικό, προ-κειμένου να βρουν εργασία να ζήσουν. Η Πολιτεία, χωρίς έσοδα πια, αδυνατεί να επιχορηγήσει επαρκώς τις δημόσιες λειτουργίες, ιδιαιτέρως τους οργανισμούς υγείας και τους θεσμούς κοινωνικής πρόνοιας. Συνακόλουθα, η εγκληματικότητα παρουσίασε ραγδαία αύξηση και η Πολιτεία αδυνατεί να την αναχαιτίσει.
Παράλληλα η ακρίβεια πλήττει ανελέητα τα φτωχά νοικοκυριά. Τα ίδια προϊό-ντα στη χώρα μας πωλούνται ακριβότερα από όσο στις πλούσιες χώρες της Ευ-ρώπης. Ακόμα και τα αγροτικά προϊόντα που αφθονούσαν άλλοτε στη χώρα μας είναι ανεπαρκή και πολλά εισάγονται από ξένες χώρες. Η εγκατάλειψη της γης έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στη γενικότερη οικονομική αποδυνάμωση της χώ-ρας μας και αποτελεί ένα ακόμα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πώς φτάσαμε σ’αυτή την τρομερή οικονομική κρίση.
Η Πολιτεία πιεζόμενη από τους δανειστές μας συνεχίζει να παίρνει σκληρά μέτρα λιτότητας και συγχρόνως προσπαθεί να προβεί σε μεταρρυθμίσεις σε ό-λους τους τομείς της δημόσιας ζωής και της παραγωγικής δραστηριότητας της χώρας, ώστε να διορθωθούν τα κακώς έχοντα και να επιτευχθεί μια ανάπτυξη που θα αποτρέψει την οριστική χρεοκοπία.

Β. Η οικονομική κρίση προκαλεί μεταρρύθμιση και στην αγροτική
πολιτική της χώρας

Η Πολιτεία, στα πλαίσια των μεταρρυθμίσεων για την αντιμετώπιση της οικο-νομικής κρίσης, υιοθετεί και μια διαφορετική αντίληψη στο θέμα της αγροτικής πολιτικής και της διαχείρισης των αγροτικών επιχορηγήσεων, η οποία είναι και η σωστή: Ενθαρρύνει και, με τις ειδικές ενισχύσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επι-χορηγεί σήμερα νέους ανθρώπους, να εγκατασταθούν σε αγροτικές περιοχές για να επιδοθούν σε αποδοτικές αγροτικές εκμεταλλεύσεις: γεωργικές, κτηνοτροφι-κές, αγροτουριστικές. Επιχορηγεί, πάντα κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις, όχι μόνον τη συγκεκριμένη αγροτική εκμετάλλευση, αλλά και τον ίδιο το νέο αγρότη, ατομικά, όταν είναι ηλικίας κάτω των 40 ετών, με ένα ποσόν, για να ανταποκριθεί στα έξοδα εγκατάστασής του.
Ειδικά για την περίπτωση των γεωργικών καλλιεργειών, βασική προϋπόθεση για έναν καλλιεργητή, να επιδοθεί και να επιχορηγηθεί γι’αυτήν, είναι να διαθέτει κάποια έκταση καλής γης, ιδιόκτητη ή ενοικιασμένη. Γενικά όλα τα προγράμματα αγροτικών εκμεταλλεύσεων (γεωργικών, κτηνοτροφικών, αγροτουριστικών), προ-κειμένου να εγκριθούν, πρέπει να πείθουν για τη δυνατότητα προσοδοφόρου υ-λοποίησής τους και ελέγχονται στην πορεία τους.
Η προσφορά αυτή της Πολιτείας βρήκε ανταπόκριση και χιλιάδες νέοι έχουν τραπεί προς την ύπαιθρο για να επωφεληθούν από τα προγράμματα αυτά και να λύσουν το πρόβλημα της ζωής τους, Σύμφωνα με πληροφορίες των μέσων μαζι-κής ενημέρωσης, λίγοι είναι αυτοί που έχουν άμεσες εμπειρίες από αγροτικές εκ-μεταλλεύσεις, ενώ η πλειονότητά τους είναι απόφοιτοι μέσης και ανώτατης εκ-παίδευσης..

Γ. Πώς μπορεί το χωριό μας να επωφεληθεί από τις παροχές
της νέας αγροτικής πολιτικής

1. Η κατάσταση στο χωριό σήμερα
Όπως είναι γνωστό, το χωριό μας δεν έχει πλέον μόνιμους κατοίκους. Ωστόσο οι πιο πολλοί Κερασιώτες συντηρούν τα σπίτια τους, τα έχουν ανακαινίσει και εξοπλίσει με τις σύγχρονες χρειώδεις συσκευές (ψυγείο, ηλεκτρική κουζίνα, τη-λεόραση). Μερικοί τα επισκέπτονται μια δυο φορές το χρόνο και αρκετοί παραμέ-νουν ως μια εβδομάδα ή δέκα μέρες στο χωριό, γύρω στις 15 Αυγούστου, που γίνεται το παραδοσιακό πανηγύρι «της Παναγίας». Πολύ λίγοι παραμένουν πε-ρισσότερο.
Τα χωράφια έξω από το χωριό έχουν από πολλά χρόνια εγκαταλειφθεί κι έ-χουν πια χαρακτηριστεί δασικές εκτάσεις, οι οποίες ουσιαστικά περιέρχονται στο κράτος. Έχουν εγκαταλειφτεί όχι μόνο τα άνυδρα αλλά και τα ποτιστικά χωράφια. Όσο για τους καταπράσινους κήπους, μέσα στους οποίους ήταν χωμένα τα σπίτια του χωριού, έχουν εγκαταλειφτεί κι αυτοί. Δυο τρεις έχουν μείνει ως δείγματα αλλοτινών χρόνων. Oi υπόλοιποι, «ξεραϊλα»!. Παραμένοντας ακαλλιέργητοι συ-νεχίζουν να γεμίζουν άγρια φυτά, βάτα και γκορπένια, και τα δέντρα, απότιστα, να ξεραίνονται.
Επανεγκατάσταση αυτών που εγκατέλειψαν το χωριό, οι οποίοι (όσοι δεν έ-χουν αποδημήσει) είναι πια ηλικιωμένοι και απόμαχοι της ζωής, είναι μάλλον α-διανόητη. Οι περισσότεροι το επισκέπτονται, αλλά για μερικές μόνο μέρες το χρόνο. Ως απόμαχοι και συνταξιούχοι, μερικοί, νοσταλγοί του τόπου στον οποίο γεννήθηκαν και μεγάλωσαν, θα έμεναν για κάμποσους μήνες το χρόνο, ακόμα και το χειμώνα, αν υπήρχαν εκεί ορισμένες απαραίτητες ευκολίες: κάποια αγορά, ένα εστιατόριο, κάποια προσιτή ιατρική πρόνοια για ώρα ανάγκης, τα οποία δυ-στυχώς δεν υπάρχουν. Άλλωστε κι αυτοί ένας μετά τον άλλο «φεύγουν για πά-ντα». Για μερικά χρόνια πριν, το χειμώνα δεν έμενε κανένας στο χωριό. Τελευταία, ευτυχώς, επανεγκαταστάθηκε και παραμένει μια οικογένεια, του Χαρ. Ράπτη, μάλιστα με δυο νέους στην ηλικία γιους του, και γι’αυτό εργασιακά αποδοτικούς. Η περίπτωση αυτή, ωστόσο, μπορεί, από οικονομική άποψη, να θεωρηθεί ιδιά-ζουσα, γιατί, πέρα από την καλλιέργεια των κήπων της (επαυξημένων και με άλλους, άλλων ιδιοκτησιών) μέλη της οικογένειας ασχολούνται με οικοδομικά έρ-γα, ενώ, επιπρόσθετα, η οικογένεια εξυπηρετεί και τα καφενεία-μικροεστιατόρια του χωριού μας και του γειτονικού Ψηλού Χωριού.
Πάντως, γενικά, νέοι Κερασιώτες, γεννημένοι, μεγαλωμένοι και βολεμένοι στην Αθήνα, φαίνεται μάλλον απίθανο να αποφασίσουν να την εγκαταλείψουν, να εγκατασταθούν στο χωριό και να απασχοληθούν ειδικά με αγροτικές καλλιέργειες. Καταρχήν δεν έχουν καμιά εξοικείωση με αυτές. Οι αποδοτικές οικογενειακές τους ιδιοκτησίες, εξάλλου, δεν είναι τόσης έκτασης, ώστε να αποτελέσουν πρόκληση για αξιόλογη προσοδοφόρο επαγγελματική ενασχόληση.

2. Ωστόσο υπάρχουν περιοχές της ευρύτερης περιφέρειας του χωριού που αποτελούνται από έναν αριθμό ατομικών ιδιοκτησιών, οι οποίες υπό ορισμένες μορφές προσφέρονται για προσοδοφόρες αγροτικές εκμεταλλεύσεις

Τέτοιες περιοχές είναι:

α. Η περιοχή «Πλάτανος». Όπως είναι γνωστό, η περιοχή αυτή είναι πολύ
κοντά στο χωριό και είναι πολύ εύκολο να διανοιχτεί ως εκεί δρόμος αμαξητός, σε συνέχεια του δρόμου που οδηγεί στον «Κάτω μαχαλά». Αποτελείται από μερικές δεκάδες στρέμματα, που ακόμα δεν έχουν κατακλειστεί από άγριους θάμνους και δεν κινδυνεύει να χαρακτηριστεί δασώδης ή χορτολιβαδική έκταση και να πε-ριέλθει στο κράτος. Είναι πολύ παραγωγική περιοχή, γιατί έχει πολύ εύφορο έ-δαφος (παχύ καστανόχωμα) και άφθονο νερό για πότισμα, Τόσο νερό, όσο ήταν της Μπούκουρης με το οποίο ποτίζονταν οι κήποι όλου του χωριού. Η περιοχή ανήκει σε έναν περιορισμένο αριθμό ιδιοκτητών, κάτι που τους διευκολύνει να συνεννοηθούν και να εκμισθώσουν την περιοχή σε έναν συστηματικό καλλιεργη-τή.
Μπαίνω στον πειρασμό να προσθέσω, ότι η παράπλευρη περιοχή προσ-φέρεται συνδυαστικά, ή και χωριστά, για εγκατάσταση μια μεγάλης συστηματικής κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης (προβάτων, ή γιδιών, ή αγελάδων). Τα πλεονε-κτήματα είναι: όλος ο τόπος ακαλλιέργητος για βοσκή, παραρεμμάτιες περιοχές ξέχιονες, για βοσκή το χειμώνα, και το καλλιεργήσιμο κομμάτι της περιοχής του «Πλάτανου» πρόσφορο για άριστη κτηνοτροφή (τριφύλλι, καλαμπόκι).
.
β. Οι περιοχές «Καρές-Αγία Κυριακή». Είναι κοντά στο χωριό, ποτιστικές κι αυτές, με νερό από τις Καρές κοινό από τα παλιά χρόνια, το οποίο μπορεί τώρα να ενισχυθεί και με τη γεώτρηση της Πάδης. Αποτελούνται και οι περιοχές αυτές από έναν περιορισμένο αριθμό ιδιοκτησιών και έτσι διευκολύνεται η συνεννόηση μεταξύ των ιδιοκτητών, προκειμένου να συμφωνήσουν στην εκμίσθωσή τους.
Η συνεργασία ή κοινοπραξία των όποιων ιδιοκτητών των αγροτεμαχίων των περιοχών, προκειμένου να τα εκμισθώσουν ενιαία, θα χρειαστεί έναν τύπο συμ-φωνητικού που θα συστήσουν οι νομικοί. Εννοείται ότι κάθε ιδιοκτήτης θα συμμε-τέχει με δικαιώματα ανάλογα με την έκταση της ιδιοκτησίας του σε τ. μ.. Σύσταση αγροτικού συνεταιρισμού για μια τέτοια, σχετικώς ολιγομελή, κοινοπραξία, όπως και στην περίπτωση του «Πλάτανου», μάλλον δε δικαιολογείται.

γ. Το συνιδιόκτητο δάσος Κερασιάς: Προσφέρεται για την ίδρυση, από τον υπάρχοντα Συνεταιρισμό, μιας βιοτεχνίας επεξεργασίας ξύλου, με βάση την οποία θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί και τη σχετική ξυλεία όλης της σειράς των ελατοδασών, από την περιοχή της Αρτοτίνας μέχρι κα τις περιοχές Πενταγιούς-Κροκυλείου από τη μια μεριά και Γρηγορίου-Ελατόβρυσης από την άλλη.
Γνωρίζουμε ότι η ξυλεία μας αυτή δεν είναι στην αγορά ανταγωνιστική ούτε στην ποιότητα ούτε στην τιμή, έναντι της σουηδικής ξυλείας. Όμως είναι αξιο-ποιήσιμη για ύλη θέρμανσης και παραγωγής ενέργειας (pellets). H πληροφορία αυτή προέρχεται από τον πρόεδρο του Δασικού συνεταιρισμού Κερασιάς Ζήσιμο Κωνσταντόπουλο, τον οποίο παροτρύνουμε, η ιδέα αυτή να μη μείνει μόνο στα λόγια.

δ. Η μεγάλη έκταση της πάλαι ποτέ καλλιεργούμενης Παλιάς Κερασιάς: Η εξαίρετη σε έδαφος και με άφθονα νερά μεγάλη αυτή περιοχή θα ήταν πολύ παραγωγική για πολλές αγροτικές καλλιέργειες και εκμεταλλεύσεις. Όμως για πολλούς λόγους δε βολεύει. Αυτό που μπορεί και επείγει να γίνει είναι η δεντρο-φύτεψή της με εκμεταλλεύσιμα δασικά δέντρα, όπως ορεινή πεύκη, λεύκες, κα-στανιές, και σε μια έκταση χριστουγεννιάτικα έλατα, ό,τι συστήσουν οι ειδικοί. Το έργο αυτό επείγει, γιατί η περιοχή κινδυνεύει να αναδασωθεί φυσικά και η ιδιο-κτησία της να περιέλθει στο κράτος. Το Δ.Σ. του Συνεταιρισμού του Συνιδιόκτητου Δάσους Κερασιάς θα πρέπει να διερευνήσει τη δυνατότητα υπαγωγής της περιοχής, για το σκοπό αυτό, στον ίδιο συνεταιρισμό, άλλως θα πρέπει να συ-σταθεί δικός της συνεταιρισμός.

ε. Η καλλιέργεια των κήπων του χωριού: Το θέμα αυτό ενδιαφέρει πάρα πολύ, γιατί, εκτός των άλλων ωφελημάτων, θα μπορούσε να αναβιώσει την παλιά όμορφη εικόνα του χωριού, με τα σπίτια χωμένα στο ήμερο πράσινο των κη-πευτικών και των καρποφόρων δέντρων (μάλιστα ανανεωμένων με εκλεκτές ποι-κιλίες) . Όμως υπάρχουν δυσκολίες για μια συλλογική λύση. Αν ευδοκιμήσουν οι άλλες αγροτικές εκμεταλλεύσεις, θα προκύψουν άμεσα λύσεις και για τους κή-πους. Η καλλιέργειά τους τώρα, όπως είναι γνωστό, διευκολύνεται από την πλή-ρη επάρκεια άρδευσης, αφού στο νερό της Μπούκουρης προστίθεται και το νερό της γεώτρησης στον Άι Θανάση.

3. Κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις

Η εκτεταμένη, από άποψη εδαφών με χορτολιβαδική βλάστηση, ευρύτερη περιφέρεια της Κερασιάς, αποτελεί ένα τεράστιο ελεύθερο λιβάδι, το οποίο προ-σφέρεται για προσοδοφόρες κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις. Συστηματικές, βέ-βαια, και όχι στάνες του παλιού καιρού. Μπορούν μάλιστα να συνδυαστούν και με κτηνοτροφικές καλλιέργειες σε ποτιστικές περιοχές. Έχει γίνει πιο πάνω μια σχετική νύξη, στην περίπτωση της περιοχής του «Πλατάνου». Όποιος θέλει μπο-ρεί να ιδεί στο Διαδίκτυο τι έχει γίνει με τις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις στο ο-ρεινό χωριό «Ανάβρα» Μαγνησίας: τρείς μεγάλες σύγχρονες συστηματικές κτη-νοτροφικές μονάδες, δπλασιασμός του αριθμού των κατοίκων, κανένας άνεργος, πλούτος, πολιτισμός. Κι αν κάποιος έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον, ας επισκεφθεί την Ανάβρα. Απέχει 40 χιλιόμετρα από τον Αλμυρό.

4. Αγροτουριστικές εκμεταλλεύσεις.

Στο θέμα αυτό, όπως είναι γνωστό, έγινε πριν από δυο χρόνια, μια προσπά-θεια για να δημιουργηθεί μια μικρή μονάδα με τις προϋποθέσεις του Συλλόγου (μαγαζί, ξενώνας, Μυλωνέικο κλπ.) Τελικά η προσπάθεια δεν ευδοκίμησε.Το Θέμα πάντως είναι ανοιχτό. Λόγω της οικονομικής κρίσης, η ανακίνησή του μπορεί να αναληφθεί σε ευθετότερο χρόνο.

5. Ενέργειες που χρειάζεται να γίνουν:

Την πρωτοβουλία για τα θέματα αυτά θα χρειαστεί να την αναλάβει (ποιος άλλος;) το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου. Όλοι θα βοηθήσουμε. Το πρώτο πράγμα που θα χρειαστεί να κάνει είναι να αναζητήσει δυο τρείς συγχωριανούς συνταξιούχους, σχετικά νέους στην ηλικία, δραστήριους και εύκαιρους, (μπορεί να αποτελέσουν Επιτροπή), προκειμένου να διερευνήσουν στα Υπουργεία Ανά-πτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης τις πληροφορίες και τα έντυπα αναφορικά με τα επιχορηγούμενα προγράμματα αγροτικών εκμεταλλεύσεων γενικά και ιδίως τα σχετικά με τις ορεινές περιοχές (υπάρχουν τέτοια ειδικά προγράμματα). Αφού δι-ερευνηθούν και μελετηθούν, έχοντας υπόψη τις δικές μας περιπτώσεις περιοχών που προσφέρονται για επιχορηγούμενες αγροτικές εκμεταλλεύσεις (αυτές που αναφέρθηκαν πιο πάνω ή άλλες) θα εξεταστεί σε ποια από αυτά τα προγράμματα μπορούμε οι Κερασιώτες να προσβλέψουμε.
Εάν ιδούμε ότι υπάρχουν τέτοιες περιπτώσεις, το επόμενο βήμα θα πρέπει να είναι, να αναζητήσουμε έναν δυο από τους ιδιοκτήτες κάθε περιοχής, να ανα-ζητήσουν αυτοί και τους λοιπούς, να τους πληροφορήσουν για τις υπάρχουσες δυνατότητες και να τους παρωθήσουν να αποφασίσουν και να προχωρήσουν. Το επόμενο βήμα θα είναι η μελετημένη προκήρυξη των εκμεταλλέύσεων αυτών στην εφημερίδα «Κερασιά».και στο διαδίκτυο. Μακάρι να παρουσιαστούν Κερασιώτες υποψήφιοι, αλλά και οι όποιοι ξένοι είναι ευπρόσδεκτοι. Όποιοι κι αν είναι θα πρέπει να είναι καλά ενημερωμένοι και πολύ χρήσιμο θα είναι να μαθητεύσουν πρώτα στο εγχείρημα. Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης οργανώνει σεμινάρια για το σκοπό αυτό.

Γ. Τα ωφελήματα που θα προκύψουν από το εγχείρημα αυτό :

1. Το ξαναζωντάνεμα της ερημωμένης γης με ήμερη κηπευτική -ή άλλη πα
ραγωγική- βλάστηση καλλιεργειών που ανθούσαν στους κήπους του χωριού και στα γύρω ποτιστικά χωράφια στα καλά του χρόνια.

2. Στην περίπτωση καλλιεργειών, είναι το όποιο κέρδος των μεριδιούχων σε χρήμα ή σε προϊόντα από τα παραγόμενα, γνωστά για τη νοστιμιά τους. Σε συμφωνία με τον ενοικιαστή μπορούν να είναι και βιολογικά. Η Κοινοπραξία των ιδιοκτητών και ο ενοικιαστής κάθε χρόνο θα συμφωνούν μια «ειδική τιμή» κάθε προϊόντος σε χρήμα, στην οποία θα μπορούν οι μεριδιούχοι να εισπράττουν το μίσθωμα που αναλογεί στο μερίδιό γης τους ή και για να αγοράζουν προϊόντα από τον ενοικιαστή.
Οι «εξ αδιαιρέτου» μεριδιούχοι, κληρονόμοι πατρικών ή προγονικών αμοί-ραστων αγροτεμαχίων, οι οποίοι με το πέρασμα του χρόνου θα πληθύνονται, κα-λό θα είναι να ορίζουν έναν αντιπρόσωπο να τους μοιράζει αυτό που δικαιούνται.
Το οικονομικό κέρδος δεν έχει τόση σημασία, όσο τα επόμενα ωφελή-ματα, όπως::
3. Το ξαναζωντάνεμα του χωριού, με πυρήνα τον ενοικιαστή και τους ανθρώ-πους που θα χρησιμοποιεί για την καλλιέργεια, οι οποίοι θα είναι ανάγκη να ζουν και να εργάζονται εκεί τους περισσότερους μήνες του χρόνου. Για εξυπηρέτησή τους θα είναι και το μαγαζί του χωριού σε συνεχή λειτουργία. Με αυτή τη βάση κι άλλοι συγχωριανοί, απόμαχοι της εργασίας και συνταξιούχοι θα μπορούν να δια-μένουν εκεί μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα.

4. Περισσότεροι Κερασιώτες θα αποφασίζουν να διανύουν ένα μέρος του καλοκαιριού στη δροσιά του χωριού, όταν ξέρουν ότι θα βρουν εκεί τις βα-σικές ευκολίες: φρέσκα ντόπια κηπευτικά, ένα μαγαζί για τα είδη πρώτης ανά-γκης κι ένα εστιατόριο για να μην είναι υποχρεωμένες οι νοικοκυρές να περνούν τις διακοπές τους με το συνεχές μαγείρεμα. Πολλοί περισσότεροι θα αποφασίζουν να κάνουν ολιγοήμερες επισκέψεις και εκδρομές όλες τις εποχές, ακόμα και το χειμώνα με τα χιόνια, όταν θα ξέρουν ότι θα βρουν εκεί τις βασικές ευκολίες (κι απαραίτητα ένα αναμμένο τζάκι!).

5. Και κάτι πολύ σημαντικό: Σχεδόν κάθε Κερασιώτης θα βρεθεί να έχει δι-καιώματα σε μία ή περισσότερες απ’αυτές τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Αυτό θα ενθαρρύνει και τις νέες γενιές Κερασιωτών να συνδεθούν με το χωριό. Να αισθανθούν ψυχολογικά ότι έχουν και οι ίδιοι οι νέοι «ρίζες σ’αυτή τη γη», δι-καιώματα ιδιοκτησίας σε ένα κομμάτι γης που καλλιεργούσαν οι γονείς ή οι πρό-γονοί τους. Να διεγερθεί το ενδιαφέρον τους να επισκεφτούν τον τόπο. Επισκε-πτόμενοι το χωριό, σίγουρα δε θα είναι λίγοι αυτοί που θα μαγευτούν και από το πανέμορφο φυσικό περιβάλλον του και θα θέλουν να το επισκέπτονται συχνότε-ρα. Θα γνωριστούν και μεταξύ τους και οι περισσότεροι θα βρουν ότι τους συνδέει και κάποια συγγένεια, κοντινή ή μακρινή. Θα συνειδητοποιήσουν ακόμα ότι είναι απίστευτα πολλοί σε αριθμό οι κερασιώτικης καταγωγής νέοι και νέες στην Αθήνα, και μάλιστα στην πλειονότητά τους αξιόλογοι επιστήμονες, δημόσιοι λει-τουργοί, επιχειρηματίες. Διαβάζοντας κανείς τους σχετικούς καταλόγους στο βι-βλίο για την Κερασιά του Σπύρου Ευαγγελόπουλου, θα εκπλαγεί για τον τόσο μεγάλο αριθμό. Θα μπορούσαν μάλιστα, σε πνεύμα αλληλεγγύης, να είναι και χρήσιμοι μεταξύ τους.
Θα μπορούσαν ακόμα να συνασπιστούν σε ένα συλλογικό όργανο. Με το πέρασμα του χρόνου οι περισσότεροι έχουν αποστασιοποιηθεί από το «Σύλλογο Κερασιωτών». Και δεν τους αδικούμε γι’αυτό. Σε δυο προηγούμενα σημειώματά μου στην εφημερίδα μας είχα εισηγηθεί:
«Να οργανωθεί, στα πλαίσια του Συλλόγου, ένας «‘Ομιλος Νέων», με μέλη νεότερων γενιών, ο οποίος να μπορεί να δραστηριοποιείται και ανεξάρτητα, με δικές του συγκεντρώσεις και εκδηλώσεις, πολιτιστικές ή ψυχαγωγίας, στην Αθήνα, με εκδρομές της εκλογής τους, με ομαδικές επισκέψεις στο χωριό. Στο δικό τους χωριό, ένα χωριό πανέμορφο, την άνοιξη με την ανθισμένη φύση, το καλοκαίρι με τη δροσιά του, το χειμώνα με τα χιόνια».

στ. Ένα πάρα πολύ σημαντικό ωφέλημα αυτού του εγχειρήματος θα είναι: η (υπο)δειγματική –μικρή έστω- συμβολή στη γενικότερη, επείγουσας ανα-γκαιότητας, προσπάθεια για την αγροτική ανάπτυξη της ουσιαστικά χρεο-κοπημένης χώρας μας.
Υπενθυμίζουμε αυτό που είπαμε πιο πάνω: ότι το 1981, παρότι και τότε οι αγροτικές εκμεταλλεύσεις μας ήταν απαρχαιομένες, στο εμπορικό ισοζύγιο εισαγωγών-εξαγωγών αγροτικών προϊόντων η χώρα μας είχε πλεόνασμα 38.367.000 ευρώ. Χρόνο το χρόνο μειούμενο, το 2008 το ισοζύγιο κατέληξε σε έλλειμμα 3.043.506.477 ευρώ (εφημερ. ΤΟ ΒΗΜΑ, 26-8-20012).
Βρισκόμαστε ως χώρα σε άμεσο κίνδυνο επισημοποίησης της πλήρους χρεοκοπίας. Αν δεν καταφέρουμε να την αποφύγουμε, θα καθηλωθούμε για 10ετίες στην απόλυτη φτώχια. Η γη μπορεί άμεσα πολύ να μας βοηθήσει να την αποφύγουμε. Κι αν τελικά η χρεοκοπία επισυμβεί, η γη θα μας βοηθήσει να μην πεινάσουμε. Ας την αξιοποιήσουμε.

Η νέα αγροτική πολιτική της χώρας.

Άρθρο του κου Κώστα Χάρη

Επίτιμου καθηγητή του Πανεπιστήμιου Αθηνών